Voor veel mensen is hun auto een handig vervoermiddel, maar voor Jan Zuidema uit Almelo is het inmiddels veel meer dan dat. Zijn oude Skoda is al meer dan een jaar zijn slaapkamer, woonkamer en keuken in één.
Niet omdat hij dat wil, maar omdat hij simpelweg geen andere keuze heeft. Op 74-jarige leeftijd had hij nooit gedacht dat hij dakloos zou worden, maar het leven liep anders.
Van een gewoon leven naar overleven in een auto
Jan heeft een groot deel van zijn leven gewerkt als ijzervlechter. Een zwaar beroep, maar het gaf hem stabiliteit. Hij woonde jarenlang in een sociale huurwoning en had een rustig bestaan.
Totdat hij door omstandigheden naar een zorgwoning moest verhuizen. Die overstap bleek funest. De sfeer was er allesbehalve prettig: er waren spanningen met medebewoners en de situatie werd al snel ondraaglijk.
Uiteindelijk besloot Jan weg te gaan, maar een nieuw onderkomen had hij niet. In plaats van een dak boven zijn hoofd, moest hij zijn auto als toevluchtsoord gebruiken. Wat eerst een tijdelijke oplossing leek, werd al snel zijn dagelijkse realiteit. Nu, ruim een jaar later, is hij nog steeds dakloos.
Slapen tussen de autostoelen
Elke avond zoekt Jan een afgelegen plek om zijn auto neer te zetten. Hij probeert onopvallend te blijven en heeft een vaste parkeerplaats gevonden bij de katholieke begraafplaats in Almelo.
Daar brengt hij de nachten door, in de hoop wat rust te vinden. Maar echt slapen in een auto is lastig. De beperkte ruimte, de kou in de winter en het gebrek aan comfort maken het een uitputtende strijd.
Toch blijft Jan volhouden. Overdag probeert hij zichzelf bezig te houden met de radio en korte wandelingen.
Zijn sociale contacten zijn beperkt en hij voelt zich vaak eenzaam. Het leven op straat is zwaar, zeker op zijn leeftijd, maar hij blijft hopen op betere tijden.
De impact van dakloosheid op ouderen
Jans situatie is helaas niet uniek. Steeds meer ouderen in Nederland raken dakloos door financiële problemen, scheidingen of andere onverwachte omstandigheden.
Voor hen is het extra moeilijk om weer een stabiele woonsituatie te vinden. Sociale huurwoningen hebben lange wachtlijsten en opvangplekken zijn vaak vol.
Bovendien brengt dakloosheid voor ouderen extra gezondheidsrisico’s met zich mee. Jan kampt met lichamelijke klachten die verergeren door het gebrek aan een warme, veilige plek. De constante stress van het leven op straat heeft invloed op zowel zijn fysieke als mentale welzijn.
Wachten op een sociale huurwoning
Ondanks alles geeft Jan de hoop niet op. Hij staat ingeschreven voor een sociale huurwoning en wacht geduldig tot er een plek vrijkomt. Financieel redt hij het net met zijn pensioen en toeslagen, maar zonder een vaste woonplek blijft het leven onzeker.
Een eigen woning zou voor hem het verschil maken tussen overleven en weer echt leven. Een plek waar hij tot rust kan komen, zonder de constante zorgen over waar hij de volgende nacht zal doorbrengen.
Wat kan de samenleving doen?
Jans verhaal is een pijnlijke herinnering aan hoe kwetsbaar mensen kunnen zijn, vooral op latere leeftijd. Dakloosheid is niet alleen een fysiek probleem, maar zorgt ook voor sociale isolatie en mentale uitputting.
Wat kunnen we als samenleving doen om mensen zoals Jan te helpen?
- Meer betaalbare woningen: De wachttijd voor sociale huurwoningen is veel te lang. Er moeten meer betaalbare woningen komen, zodat kwetsbare mensen niet op straat belanden.
- Snellere hulp bij dakloosheid: Ouderen die dakloos raken, moeten sneller toegang krijgen tot noodopvang en begeleiding naar een permanente woonoplossing.
- Meer bewustzijn en steun: Door verhalen zoals die van Jan te delen, kunnen mensen zich bewuster worden van het probleem en wellicht een steentje bijdragen.
Een sprankje hoop
Ondanks alles blijft Jan hoop houden. Hij weet dat zijn situatie niet makkelijk is, maar hij houdt vast aan het idee dat er ergens een plek voor hem is.
Een plek waar hij eindelijk weer een thuis kan noemen. Tot die tijd blijft hij volhouden, elke nacht in zijn oude Skoda, wachtend op de dag dat hij zijn autosleutel kan inruilen voor een huissleutel.
