Terwijl de wereld nog maar net bekomen is van de coronapandemie, is er opnieuw nieuws over een virus dat zich vanuit China verspreidt. Het gaat dit keer niet om een luchtweginfectie, maar om een ziekte die wordt overgebracht door muggen.
Het virus heet Chikungunya en hoewel het zelden dodelijk is, kan het wel zware en langdurige klachten veroorzaken.
De eerste meldingen van deze nieuwe uitbraak kwamen uit de Chinese stad Foshan, in de provincie Guangdong. Inmiddels is het virus ook buiten China opgedoken, onder meer in Taiwan, en volgens experts is de kans groot dat het zich verder verspreidt.
Wat is Chikungunya precies?
Chikungunya is een virus dat wordt overgedragen door Aedes-muggen, dezelfde soort die ook dengue (knokkelkoorts) en zika kan verspreiden.
De ziekte is geen onbekende voor de medische wereld: ze circuleert al langer in delen van Afrika, Azië en Latijns-Amerika. Nieuw is dat het nu weer in opmars is in China en zich richting andere landen beweegt.
De symptomen zijn vaak heftig. Mensen die besmet raken, krijgen meestal hoge koorts, pijnlijke gewrichten en soms huiduitslag. In ernstige gevallen kan het leiden tot complicaties aan het hart of de hersenen.
Bij de meeste mensen verdwijnen de klachten na één tot twee weken, maar gewrichtspijn kan bij sommigen maanden of zelfs jaren aanhouden.
Verspreiding buiten China
Op vrijdag werd het eerste geval in Taiwan gemeld: een vrouw die eind juli terugkeerde uit Foshan, het huidige epicentrum van de uitbraak.
Haar besmetting is een duidelijk teken dat het virus de landsgrenzen oversteekt. Inmiddels zijn er in meer dan vijftien landen gevallen bekend.
Het Amerikaanse CDC heeft zelfs een Level 2-reisadvies afgegeven voor de regio Guangdong. Dat betekent dat reizigers extra voorzorgsmaatregelen moeten nemen, zoals bescherming tegen muggenbeten. Volgens de organisatie is de kans groot dat het virus ook andere delen van Azië en daarbuiten bereikt.
Waarom experts zich zorgen maken
Hoewel Chikungunya niet dodelijk is zoals sommige andere virussen, noemen experts het “zeer zorgwekkend”. Dat komt vooral door de zware symptomen en het feit dat er geen specifieke behandeling bestaat.
Het virus kan bovendien grote delen van een bevolking tijdelijk arbeidsongeschikt maken, wat in dichtbevolkte regio’s zoals Guangdong snel grote maatschappelijke en economische gevolgen kan hebben.
Een ander punt van zorg: de Aedes-mug komt in steeds meer gebieden voor door klimaatverandering. Warmere temperaturen en langere regenperiodes zorgen ervoor dat de mug ook in regio’s kan overleven waar hij vroeger niet voorkwam.
Daardoor is de kans op uitbraken buiten de traditionele tropische en subtropische gebieden groter.
Maatregelen in China
Om verdere verspreiding te voorkomen, hebben de Chinese autoriteiten eerder dit jaar strenge maatregelen genomen. Reizigers uit Foshan moesten veertien dagen in quarantaine, vergelijkbaar met de Covid-maatregelen. Inmiddels is die verplichte quarantaine opgeheven, maar er worden nog steeds acties ondernomen.
Zo worden drones ingezet om broedplaatsen van muggen op te sporen, en worden er op grote schaal insecticiden gespoten. Bewoners krijgen het dringende verzoek om stilstaand water in flessen, bloempotten en andere containers weg te gooien, omdat dit ideale plekken zijn waar muggen hun eitjes leggen.
Volgens staatsmedia kunnen mensen die deze maatregelen negeren, rekenen op stevige boetes. In extreme gevallen kan zelfs de elektriciteit worden afgesloten als straf.
Niet van mens op mens overdraagbaar
Belangrijk om te weten: Chikungunya wordt niet van mens tot mens overgedragen. Je kunt het alleen krijgen als een besmette mug je steekt. Het virus verspreidt zich wanneer een mug eerst een besmet persoon bijt, zelf drager wordt, en daarna iemand anders steekt.
Er is wel één uitzondering: zwangere vrouwen die vlak voor de bevalling besmet raken, kunnen het virus tijdens de geboorte aan hun baby doorgeven. Dat kan bij pasgeborenen leiden tot ernstige ziekte.
Wie lopen het meeste risico?
Iedereen kan besmet raken, maar sommige groepen lopen een groter risico op ernstige complicaties. Dat zijn onder meer pasgeborenen, ouderen boven de 65 jaar en mensen met onderliggende gezondheidsproblemen.
Bij hen kan Chikungunya leiden tot hart- en vaatproblemen of zelfs, volgens sommige onderzoeken, tot aandoeningen als diabetes type 2 of hoge bloeddruk door postvirale ontstekingen.
Bescherming en vaccinatie
Er bestaat geen specifieke behandeling voor Chikungunya, maar er is sinds een jaar wel een vaccin op de markt. Volgens professor dokter Steven Callens, infectioloog bij UZ Gent, wordt dit vaccin vooral aangeraden aan mensen die naar risicogebieden reizen.
Voor wie niet gevaccineerd is, blijft voorkomen de beste bescherming. Dat betekent: insectenwerende middelen gebruiken, lange mouwen en broeken dragen, slapen onder een klamboe, en kiezen voor accommodaties met airconditioning of horren voor de ramen.
Waarschuwingssignalen om op te letten
Reizigers die in een risicogebied zijn geweest en symptomen krijgen zoals koorts, gewrichtspijn of huiduitslag, moeten direct medische hulp zoeken.
Vroege diagnose kan helpen om ernstige complicaties te voorkomen en voorkomt dat muggen in je omgeving het virus verder verspreiden.
Conclusie: alert blijven is cruciaal
De uitbraak van Chikungunya in China laat zien hoe snel virussen zich tegenwoordig over de wereld kunnen verspreiden. Reizen, klimaatverandering en stedelijke dichtheid zorgen ervoor dat ziektes die ooit alleen in bepaalde delen van de wereld voorkwamen, nu overal kunnen opduiken.
Hoewel Chikungunya minder gevaarlijk is dan Covid-19, kan het bij veel mensen toch leiden tot langdurige en pijnlijke klachten.
Vooral wie van plan is om naar Zuid-China of andere risicogebieden te reizen, doet er goed aan zich te verdiepen in de preventiemogelijkheden – en zo muggenbeten te voorkomen.
Blijf waakzaam, bescherm jezelf en houd in de gaten waar het virus opduikt. Want zelfs een klein insect kan wereldwijd grote gevolgen hebben.
Bron: Nieuwsblad.be