Hans (59) heeft duidelijke ideeën over wie er stemrecht zou moeten hebben in Nederland, en hoe lang mensen zouden moeten wachten voordat ze dat mogen uitoefenen. “Migranten mogen hier gewoon na een paar jaar al stemmen, dat klopt toch niet?
Stemrecht is iets wat je moet verdienen door echt deel te worden van een land.” Zijn woorden komen met een flinke dosis frustratie. Voor Hans is dit geen kwestie van willekeur, maar van principes. “Je moet de tijd nemen om een land te leren kennen, de cultuur te begrijpen en je thuis te voelen. En dat lukt je echt niet binnen een paar jaar.”
Hans woont al zijn hele leven in een kleine stad in de buurt van Utrecht. Hij werkt als loodgieter en heeft met veel mensen te maken, ook met nieuwkomers.
“Ik zeg niet dat ik iets tegen migranten heb, laat dat duidelijk zijn. Maar wat ik wel vind, is dat stemmen een enorme verantwoordelijkheid is. Hoe kun je beslissingen nemen over een land als je nog maar net weet hoe alles hier werkt?”
Hij verwijst naar situaties die hij zelf heeft meegemaakt. “Ik zie het in mijn werk. Mensen die hier pas een paar jaar zijn, snappen vaak nog niet eens hoe ons belastingsysteem werkt of wat voor partijen er allemaal zijn. En dan mogen ze wél bepalen wie er in de regering komt? Dat voelt gewoon niet eerlijk tegenover mensen die hier al generaties wonen.”
Volgens Hans zou een periode van tien jaar een goede grens zijn. “Tien jaar is ruim genoeg om de taal te leren, een netwerk op te bouwen en echt een idee te krijgen van hoe Nederland in elkaar zit. Dan kun je ook met meer kennis van zaken stemmen.” Hij benadrukt dat deze regel voor iedereen zou moeten gelden, ongeacht waar ze vandaan komen. “Het gaat mij niet om afkomst, maar om begrip en betrokkenheid.”
Hij haalt een voorbeeld aan van een buurman die uit Polen komt en na vijf jaar in Nederland mocht stemmen. “Prima kerel, werkt hard, maar hij had geen idee wie Rutte was. Hij stemde gewoon op basis van wat zijn vrienden zeiden. Dat kan toch niet de bedoeling zijn?”
Het standpunt van Hans roept vaak discussies op in zijn vriendenkring. “Sommigen vinden dat ik te hard ben. Ze zeggen: ‘Als mensen hier wonen en belasting betalen, moeten ze ook mogen stemmen.’ Maar ik ben het daar niet mee eens.
Belasting betalen betekent niet automatisch dat je alles begrijpt over een land. En stemmen heeft zoveel impact op de toekomst van een land. Dat kun je niet zomaar weggeven.”
Zijn familie is het niet altijd met hem eens. “Mijn dochter zegt dat ik ouderwets ben. Zij vindt dat iedereen meteen dezelfde rechten moet krijgen, anders is het discriminatie. Maar ik zie dat anders. Gelijke rechten hebben is mooi, maar rechten brengen ook verantwoordelijkheden met zich mee. En als je niet lang genoeg in een land woont, kun je die verantwoordelijkheid gewoon niet goed dragen.”
Hans is duidelijk in zijn mening en laat zich niet snel van zijn stuk brengen. “Mensen noemen me soms koppig of te rechts.
Maar wat ik vooral wil, is dat er goed wordt nagedacht over de toekomst van Nederland. Als je stemrecht zomaar aan iedereen geeft, krijg je een versnippering van stemmen en ondoordachte keuzes. Dat is slecht voor iedereen, of je hier nou geboren bent of niet.”
Voor Hans draait het allemaal om respect voor het land en de mensen die hier al langer wonen. “Je moet iets bijdragen voordat je mee mag beslissen. En bijdragen doe je niet alleen door belasting te betalen, maar door echt deel te worden van de maatschappij. Daar hoort tijd bij.”
Hans wil nog één ding duidelijk maken: “Mensen roepen meteen dat dit discriminatie is, maar dat is het niet. Het is gewoon gezond verstand. Iedereen krijgt uiteindelijk stemrecht, maar niet te snel. Je hebt een basis nodig, en dat duurt even. Het is een kwestie van bouwen aan een band met het land.”
Met zijn uitgesproken mening weet Hans dat hij soms tegen de stroom in gaat. Maar dat vindt hij niet erg. “Iemand moet het zeggen. Als we blijven doen alsof alles goed gaat, gaan we straks zelf kopje onder. Nederland is een mooi land, maar het is ook een land met regels en grenzen. En die moeten we respecteren, ook als het om stemrecht gaat.”
