Maya, 18 jaar oud, leeft met een realiteit die voor veel mensen nog abstract lijkt: de gevolgen van klimaatverandering. Voor haar is het geen ver-van-mijn-bedshow, maar een dagelijkse worsteling. “Ik heb vaker luchtwegproblemen en last van allergieën,” vertelt ze, terwijl ze haar inhalator in haar tas stopt.
Het zijn symptomen die ze niet altijd had, maar die de laatste jaren steeds meer opspelen. Voor Maya voelt het alsof ze gevangen zit in een veranderende wereld, waar de gevolgen van een opwarmend klimaat haar letterlijk naar adem doen happen.
Haar problemen begonnen een paar jaar geleden, tijdens een van de eerste hittegolven die Europa teisterden. “Het was niet alleen warm, maar ook benauwd,” herinnert ze zich. “De lucht voelde zwaar en vies, alsof je een deken van smog inademde.”
Ze merkte dat ze sneller buiten adem raakte, zelfs bij eenvoudige dingen zoals fietsen naar school. Een bezoek aan de huisarts bevestigde dat haar klachten niet zomaar uit de lucht kwamen vallen. “Mijn arts vertelde me dat de slechte luchtkwaliteit tijdens hittegolven een directe oorzaak kon zijn,” legt ze uit.
Hogere temperaturen leiden tot meer ozonvorming en fijnstof, en die vervuiling blijft langer in de lucht hangen. Voor iemand zoals Maya, die al gevoelig is voor luchtwegproblemen, wordt het een constante strijd.
Maar het is niet alleen de zomer die haar gezondheid beïnvloedt. Ook het voorjaar brengt problemen met zich mee. “Ik heb altijd een beetje last gehad van hooikoorts, maar het is nu zoveel erger,” zegt ze. De bloeiperioden van planten worden door de opwarming van de aarde langer en intensiever, wat betekent dat er meer pollen in de lucht zijn.
“Het is alsof mijn neus nooit meer vrij is, en mijn ogen prikken continu. Ik voel me de hele tijd moe.” Deze allergieën maken het voor Maya lastig om te genieten van de kleine dingen, zoals een wandeling in het park of een middagje in de tuin.
Voor Maya is het meest frustrerende dat mensen haar klachten vaak niet serieus nemen. “Ze zeggen: ‘Het is toch maar hooikoorts, dat heeft iedereen wel eens.’ Maar ze begrijpen niet hoe het voelt om constant te moeten niezen, jeukende ogen te hebben en het gevoel te hebben dat je nooit echt vrij kunt ademhalen,” legt ze uit.
Ze merkt dat er weinig bewustzijn is over hoe klimaatverandering de gezondheid van mensen beïnvloedt. “Het is alsof mensen denken dat dit iets is voor later, maar ik voel het nu al.”
Ondanks de zware dagen probeert Maya hoop te houden. Ze heeft zich aangesloten bij een lokale jongerenbeweging die zich inzet voor klimaatactie. “Het helpt om iets te doen, om het gevoel te hebben dat je niet alleen maar toeschouwer bent,” vertelt ze.
Samen met andere jongeren organiseert ze acties en bewustwordingscampagnes. Maar zelfs hier voelt ze soms de druk. “Het voelt alsof we vechten tegen iets enorms. De politiek doet te weinig, en ondertussen verslechtert alles om ons heen. Dat kan heel ontmoedigend zijn.”
Ze haalt ook kracht uit verhalen van anderen. “Ik ben niet de enige die dit meemaakt,” zegt ze. “Er zijn zoveel mensen, vooral jongeren, die merken dat hun gezondheid achteruitgaat door klimaatverandering.
Het is een probleem dat we moeten blijven benoemen, anders wordt het genegeerd.” Toch hoopt Maya dat de veranderingen nog kunnen worden teruggedraaid. “Ik wil niet dat dit mijn hele toekomst bepaalt. Ik wil geloven dat we samen een verschil kunnen maken.”
Maya’s verhaal is een voorbeeld van hoe klimaatverandering al impact heeft op individuen, en niet alleen op grote schaal. Voor haar gaat het niet alleen om smeltende ijskappen of stijgende zeespiegels, maar om haar ademhaling, haar dagelijkse welzijn en haar vrijheid om gewoon buiten te kunnen zijn zonder zorgen.
“Ik wil dat mensen begrijpen dat dit niet iets voor later is. Het gebeurt nu al,” benadrukt ze. “En het raakt ons allemaal, op manieren die we soms niet meteen zien.”
De boodschap die Maya wil meegeven, is simpel maar krachtig. Klimaatverandering is niet alleen een ecologisch probleem, maar ook een menselijk probleem. Het raakt onze gezondheid, ons welzijn en onze toekomst. “Ik wil dat mensen wakker worden en actie ondernemen,” zegt ze.
“Want hoe eerder we iets doen, hoe beter we onze planeet – en onszelf – kunnen beschermen.” Voor Maya is de strijd tegen klimaatverandering niet alleen een collectieve verantwoordelijkheid, maar ook een persoonlijke noodzaak. En dat is een strijd die ze niet van plan is op te geven.