Goed nieuws voor wie vaak met het vliegtuig reist: de Europese Unie wil dat handbagage – inclusief rolkoffertje – gratis mee aan boord mag.
Tot nu toe verschilde het beleid per luchtvaartmaatschappij, met verwarrende regels en extra kosten als gevolg. Maar daar komt binnenkort verandering in. Een nieuw Europees voorstel moet zorgen voor duidelijkheid én eerlijkheid voor alle passagiers binnen de EU.
Van chaos naar één duidelijke regel
Tot nu toe was het een rommeltje: bij de ene maatschappij mag een kleine trolley gratis mee, bij de ander betaal je tientallen euro’s. Ook de afmetingen en het toegestane gewicht varieerden flink. Dat leidde niet alleen tot frustratie bij reizigers, maar ook tot een golf aan rechtszaken en miljoenenboetes voor luchtvaartmaatschappijen.
De Transportcommissie van het Europees Parlement wil daar nu een einde aan maken. Er ligt een akkoord op tafel over nieuwe passagiersrechten in de luchtvaart, met als belangrijkste punt: uniforme handbagageregels voor heel Europa. Daarmee wordt het huidige wirwar aan voorwaarden vervangen door één duidelijke standaard.
Wat verandert er precies?
Volgens het voorstel hebben passagiers voortaan recht op twee gratis items in de cabine:
Een persoonlijk item, zoals een handtas, rugzak of laptoptas, met maximale afmetingen van 40x30x15 cm.
Een kleine trolley of rolkoffertje, met een maximumgewicht van 7 kilo en afmetingen tot 50x30x20 cm. Zolang de totale som van lengte, breedte en hoogte niet boven de 100 cm uitkomt, mag deze gewoon mee.
Dat betekent dat het standaard handbagagekoffertje, waar veel mensen mee reizen, straks gratis mee aan boord moet kunnen. De regel geldt voor alle Europese luchtvaartmaatschappijen en voor alle vluchten die vertrekken vanuit de EU.
Lagekostenmaatschappijen onder druk
Voor prijsvechters zoals Ryanair, Transavia en Vueling is deze maatregel een flinke tegenvaller. Zij rekenen momenteel fors bij voor handbagagekoffers, en dat levert ze jaarlijks honderden miljoenen euro’s op. Zo zou Transavia alleen al ongeveer 100 miljoen euro per jaar verdienen aan het in rekening brengen van handbagage.
Voor Ryanair – de grootste lowcostmaatschappij van Europa – zijn de bedragen nog groter. Geen wonder dus dat deze maatschappijen alles op alles zullen zetten om het voorstel nog te beïnvloeden. Volgens insiders is de kans groot dat er de komende maanden flink gelobbyd wordt in Brussel.
Rechtszaken en boetes: de druk neemt toe
De Europese Commissie komt met dit voorstel mede onder druk van klachten van consumentenorganisaties. In verschillende landen zijn rechtszaken aangespannen tegen luchtvaartmaatschappijen die extra kosten rekenen voor handbagage. Zo legde het Spaanse ministerie van Consumentenzaken eind 2024 al boetes op van in totaal 180 miljoen euro aan vijf lowcostmaatschappijen, wegens oneerlijke handelspraktijken.
In België heeft Testaankoop inmiddels ook een klacht ingediend tegen Ryanair. De zaak wordt binnenkort behandeld door de Brusselse Ondernemingsrechtbank. Volgens Testaankoop zijn de huidige Europese regels al voldoende duidelijk: handbagage moet gewoon gratis zijn. Maar om discussies in de toekomst te voorkomen, pleiten zij – net als veel andere organisaties – voor een waterdichte Europese richtlijn.
Chaos in het bagagevak?
Tegenstanders van het voorstel, waaronder luchtvaartlobbygroep Airlines for Europe (A4E), waarschuwen voor praktische problemen. Zij wijzen erop dat de bagagevakken in een vliegtuig meestal maar plek hebben voor ongeveer 90 rolkoffers, terwijl een toestel vaak 180 passagiers telt. De vrees is dat veel koffers alsnog in het ruim moeten, wat kan zorgen voor vertraging en frustratie bij het instappen.
Bovendien klinkt vanuit de sector de waarschuwing dat ticketprijzen omhoog zullen gaan. De inkomsten uit betaalde handbagage vallen dan weg, en dat verlies moet ergens worden gecompenseerd. Passagiers zouden dus alsnog de rekening kunnen krijgen, maar dan op een andere manier.
Wat betekent dit voor jou als reiziger?
Als deze Europese regels worden goedgekeurd, hoef je straks niet meer te puzzelen met afmetingen of bang te zijn voor extra kosten aan de gate. Eén duidelijke norm betekent minder stress en meer transparantie. Vooral voor wie vaak reist met alleen handbagage, zoals bij korte citytrips of zakelijke vluchten, is dit een flinke verbetering.
Het is nog even afwachten wanneer de regels precies ingaan. Eerst moet het voorstel nog goedgekeurd worden door het volledige Europees Parlement en daarna door de lidstaten. Maar het feit dat er al een meerderheid is binnen de transportcommissie, is een belangrijke stap.
Conclusie: handbagage wordt (weer) een recht
Waar luchtvaartmaatschappijen vooral denken aan omzet, denkt de Europese Unie nu nadrukkelijk aan de rechten van passagiers. Het nieuwe voorstel maakt een eind aan het doolhof van handbagageregels en geeft reizigers duidelijkheid en zekerheid.
Hoewel de luchtvaartsector zich stevig zal verzetten en waarschuwt voor chaos en hogere prijzen, lijkt de koers van Europa helder: handbagage, inclusief rolkoffertje, hoort bij het ticket. Zonder verborgen kosten. Dat maakt vliegen niet alleen eerlijker, maar ook een stuk aangenamer.
Deze nieuwe Europese maatregel is vooral een overwinning voor de consument, die jarenlang te maken had met onduidelijke regels en onverwachte kosten bij het boeken van een vliegticket.
Waar de ene maatschappij een rolkoffertje gratis toeliet, rekende de ander ineens tientallen euro’s bij aan de gate. Die verwarring leidde vaak tot frustratie en stress bij het instappen.
Door nu één uniforme regel in te voeren, wordt reizen transparanter en eerlijker. Passagiers weten straks precies waar ze aan toe zijn, ongeacht met welke maatschappij ze vliegen. Het is een stap richting duidelijkere consumentenrechten in de Europese luchtvaart.
